Dziś omówiony zostanie kwestionariusz służący do przeprowadzenia Klinicznej Oceny Połykania CSE.
Kwestionariusz CSE to zbiór czynności diagnostycznych, które należy wykonać w celu przeprowadzenia badania w kierunku dysfagii. Pozwoli on zebrać jak najwięcej informacji na tym etapie badania.
Procedura ta składa się z:
Wstępnej oceny odsłuchowej głosu – np. w skali GRBAS. Pozwoli to na porównanie głosu przed oraz po przełknięciu.
Osłuchowa ocena z użyciem stetoskopu – osłuchujemy przestrzeń tarczowo-gnykową przed, w trakcie oraz po połknięciu, podczas cichej przedłużonej fonacji głoski [a]. Pozwala to wykryć zmiany jakości głosu, sugerujące np. ciche aspiracje lub penetracje.
Palpacyjna ocena elewacji krtani – jest to ocena ruchomości krtani podczas przełknięcia. Pozwala stwierdzić, czy zakres wykonywanego ruchu umożliwia bezpieczne i łatwe połykanie.
Ocena motoryki orogardła z oceną nerwów czaszkowych – ocena nerwów V, VII, IX, X i XII – praca tych nerwów wpływa na bezpieczeństwo połykania.
Kontrola podczas spożywania posiłków – na tym etapie możliwe jest zauważenie trudności przy przyjmowaniu posiłków oraz sprawdzenie skuteczności wybranych manewrów terapeutycznych.
Przesiewowy test połykania wody – podajemy po kolei 2x 5ml, 2x 10ml, 2x 20 ml oraz (w wersji zmodyfikowanej) 1x 90ml. Test przerywamy w momencie pojawienia się niepokojących objawów: zmienionej jakości głosu, kaszlu lub odchrząkiwania w ciągu minuty od przełknięcia.
Uwaga! sprawdzamy kaszel na polecenie – jest on konieczny do przeprowadzenia testu połykania wody. Jeśli pacjent ma niewydolny kaszel, nie możemy przeprowadzić badania ze względu wysokiego ryzyka aspiracji.