Z pomocą jakich zmysłów odbieramy informacje z otoczenia? Ile ich właściwie jest- 5? A może 7? Jak działają? Czym jest układ przedsionkowy i za co odpowiada?
W tym tygodniu przedstawię klasyfikację zmysłów w świetle integracji sensorycznej. Dodatkowo opisany zostanie układ przedsionkowy. Pozostałe zmysły zostaną szczegółowo przedstawione w następnym tygodniu.
Na początek warto sięgnąć po trochę teorii ze szkoły – Zmysły człowieka : wzrok, węch, słuch, dotyk, smak. Owszem, posiadamy takie zmysły, ale to nie wszystko. Ten opis jest bardzo uproszczony i niepełny. Więc jakie zmysły wyróżniamy w świetle teorii integracji sensorycznej?
Rodzaje zmysłów:
– zmysły bliskie;
– zmysły dalekie.
Zmysły bliskie:
– układ przedsionkowy
– propriocepcja (czucie głębokie)
– dotyk
Zmysły dalekie:
– węch
– wzrok
– słuch
– smak.
Zmysły zaczynają funkcjonować już w łonie matki. Dzieci reagują na dotyk, obracają się i poruszają w wodach płodowych, co zapewnia im stałą stymulację dotykową.
Zmysły pozwalają dziecku również przyjąć odpowiednią pozycję do porodu (główką w dół). Dodatkowo dziecko przeciskając się przez kanał rodny dostaje maksimum stymulacji dla narządu przedsionkowego oraz zmysłu propriocepcji.
W wielkim skrócie o układzie przedsionkowym:
Znajduje się w uchu wewnętrznym oraz obejmuje przedsionek wraz z jego unerwieniem. Przedsionek to środkowa część błędnika kostnego położona między ślimakiem a kanałami półkolistymi. Wypełniony jest on płynem.
Do układu przedsionkowego zalicza się również układ wzrokowy, gdyż 90% komórek znajdujących się w korze wzrokowej reaguje na stymulację przedsionkową.
Do głównych funkcji układu przedsionkowego zaliczamy:
– utrzymanie równowagi,
– kierowanie wzroku,
– sterowanie pozycją głowy.
Do funkcji związanych z tym układem należy:
– pomoc w regulacji napięcia mięśniowego,
– przetwarzanie impulsów dochodzących do móżdżku,
– wpływ na działanie mięśni, w związku ze zmianami postawy i równowagi.
Układ przedsionkowy składa się z receptorów reagujących na ruch:
– liniowy – receptory siły grawitacji (ruch przód – tył <- łagiewka), oraz wibracji (ruch góra – dół, wibracje <- woreczek)
– obrotowy – kanały półkoliste (górny, boczny i tylny).
Dzięki tym receptorom, otrzymujemy informacje, w jakim położeniu znajduje się nasze ciało i co się z nim dzieje.
Układ przedsionkowy jest bardzo ważny, ponieważ ma połączenia z :
– móżdżkiem,
– mięśniami gałek ocznych,
– z tworem siatkowatym (odpowiadającym za pobudzanie i hamowanie układu nerwowego),
– z mięśniami prostownikami kończyn, okolic karku, szyi i odcinka piersiowego,
– z motoneuronami rdzenia kręgowego,
– z korą mózgową (płatem skroniowym oraz ciemieniowym),
– z narządem słuchu – ślimakiem (poprzez wspólny nerw przedsionkowo-ślimakowy).